Plaat van de maand juli 2025

Sevdaliza - Shabrang

Release: 2020
Label: Twisted Elegance
Genre: Experimentele pop / triphop / artpop / elektronisch
Lengte: 62:29

Inleiding

Met haar tweede album Shabrang borduurt de Iraans-Nederlandse Sevdaliza voort op de buitenaardse texturen en genre-overschrijdende composities van haar debuutalbum ISON uit 2017, waardoor ze een intiemer, emotioneel blootgelegd en cultureel genuanceerd oeuvre creëert. Shabrang, een Perzisch woord voor nachtkleur, is een plaat doordrenkt van melancholie, mystiek en persoonlijke herovering. Sevdaliza is een unieke stem in de hedendaagse experimentele popmuziek en Shabrang verstevigt haar positie als zowel muzikaal auteur als visueel verhalenverteller.

Geluid & productie

Het sonische landschap van Shabrang is minimalistisch maar toch ook filmisch. Het zweeft tussen triphop, artpop, hedendaagse klassieke muziek, ambient en elektronische muziek, met af en toe een knipoog naar Perzische folktradities. Het album, voornamelijk geproduceerd door Sevdaliza zelf, in samenwerking met vaste producer Mucky, voelt tastbaar en organisch aan, waarbij spaarzame, ijzige elektronica vaak wordt gecombineerd met rijke strijkers, piano's en griezelige vocale lagen. De arrangementen hebben een opzettelijke ruimtelijkheid. Nummers als "Habibi" en "Darkest Hour" voelen alsof je ondergedompeld bent in een emotionele onderstroom, waar stiltes net zo luid spreken als de instrumenten. De strijkersarrangementen van Matteo Pavesi geven verschillende stukken een tijdloze, bijna sacrale kwaliteit. Sevdaliza's stem, altijd centraal in haar muziek, neemt meerdere karakters aan: soms intiem en hees, dan weer vreemd en bewerkt. Het is zowel een instrument van kwetsbaarheid als van verzet.

Lyrische thema's en sfeer

Tekstueel gezien is Shabrang een meditatie over verdriet, identiteit, ontheemding, vrouwelijkheid en veerkracht. Sevdaliza, een Nederlandse artiest van Iraanse afkomst, gebruikt het album om de complexiteit van haar dubbele afkomst en de ervaring van vrouw-zijn in patriarchale structuren te projecteren. Veel nummers worstelen met innerlijke conflicten: "Joanna" is een poëtische brief aan een versie van haarzelf die moest sterven om wedergeboorte mogelijk te maken. "Oh My God" en "Human Nature" leggen de paradoxen van menselijk en spiritueel verlangen bloot. Haar teksten hebben ook een aanhoudende metafysische kwaliteit, verwijzingen naar hemellichamen, water en voorouderlijke herinneringen keren terug op de plaat, waardoor ze een mystieke ondertoon krijgen. "Shabrang" verwijst naar het mythische paard van de Perzische held Siyâvash in de Shahnameh, een treffende metafoor voor de persoonlijke en spirituele odyssee die hier in kaart wordt gebracht.

Opvallende nummers

"Habibi": Een ontroerend mooie ballad, gezongen in het Engels en Perzisch, met spaarzame instrumentatie en spookachtige strijkers. Het is een nummer dat zowel eeuwenoud als modern aanvoelt.

"Darkest Hour": Een vlammend nummer voor het digitale tijdperk, waarin Sevdaliza's beklijvende zang zweeft boven minimalistische pianoakkoorden voordat het uitgroeit tot strijkers.

"Rhode": Misschien wel het meest toegankelijke popnummer van het album, maar met een melancholisch randje, toont het haar talent voor het creëren van hooks binnen onconventionele songstructuren.

"All Rivers at Once": Een experimenteel nummer waarin gelaagde zang en strijkers samenkomen in een verontrustend, maar hypnotiserend crescendo.

"Oh My God": Een opvallend moment van triphop-nostalgie met een industrieel randje, dat de geest van Massive Attack of Portishead oproept, maar dan op Sevdaliza's voorwaarden.

Visuele & Conceptuele Esthetiek

Net als haar eerdere werk is Shabrang zowel een visueel als een auditief statement. De albumcover, een portret van Sevdaliza, weerspiegelt de thema's van het album: geweld, verdriet, schoonheid en identiteit. Sevdaliza's visuele wereld vervaagt de grens tussen oude mythe en futuristisch surrealisme. Haar videoclips zetten deze traditie voort, met zeer gestileerde, symbolische beelden die gender, macht en het post-menselijke lichaam verkennen.

Kritische ontvangst & culturele impact

Na de release werd Shabrang lovend ontvangen door critici vanwege de emotionele diepgang en genre overschrijdende sound. Het viel op in het muzieklandschap van 2020 als een ingetogen radicaal statement, het conformeerde zich niet aan mainstream popstructuren, maar trok zich ook niet terug in ontoegankelijkheid. Het vond een toegewijd publiek onder luisteraars die op zoek waren naar muziek die de liminale ruimte tussen persoonlijk en universeel, traditioneel en hedendaags betrad. Het versterkte ook Sevdaliza's positie als een zeldzame stem die de identiteit van het Midden-Oosten vertegenwoordigt binnen de westerse experimentele pop.

Conclusie

Shabrang is geen gemakkelijk album. Het vereist geduld, aandacht en emotionele openheid van de luisteraar. Maar wie bereid is zich erin te verdiepen, wordt beloond met een cathartische, bijna transcendentale ervaring. Sevdaliza blijft herdefiniëren wat experimentele pop kan zijn, niet alleen qua geluid, maar ook cultureel en filosofisch. Shabrang is een werk van zowel hartezeer als heling, een sonische nachtkleur waar schaduwen en licht samengaan.